အတိုက္အခံမ်ား သပိတ္ေမႇာက္ထားသည့္ ဆူဒန္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ႏုိင္ငံကို ၂၁ ႏႇစ္ၾကာ ဦးေဆာင္ခဲ့သည့္ ဆူဒန္သမၼတပင္ ေမ်ာ္လင့္ထားသည့္အတုိင္း အႏိုင္ရ

အဓိကအတိုက္အခံမ်ား သပိတ္ေမႇာက္ထားသည့္ ဆူဒန္သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ႏိုင္ငံကို ၂၁ ႏႇစ္ၾကာ ဦးေဆာင္ခဲ့သူ လက္ရႇိသမၼတအိုမာ အယ္လ္ဘာရႇားက ေမ်ာ္လင့္ထားၾကသည့္အတုိင္း အႏိုင္ရရႇိသြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။


အာဖရိကတိုက္၏ အရႇည္ၾကာဆုံး ျပည္တြင္းစစ္ပြဲကို အဆုံးသတ္ေစခဲ့ေသာ ေတာင္ပိုင္းသူပုန္မ်ားႏႇင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ကို အေလးထားၿပီး ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဘာရႇားကေျပာၾကား ခဲ့သည္။ ၂၄ ႏႇစ္အတြင္း ပထမ ဆုံးအႀကိမ္က်င္းပသည့္ သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲႏႇင့္ အေထြေထြေရြး ေကာက္ပြဲမ်ားမႇာ အတိုက္အခံတို႔က သပိတ္ေမႇာက္ခဲ့ျခင္း၊ ဥေရာပ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူမ်ားက မဲလိမ္လည္မႈမ်ားႏႇင့္ပတ္သက္ၿပီး ေ၀ဖန္ေထာက္ျပခဲ့ၾကျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ၏ တရားမ်တမႈမႇာ အျငင္းပြားဖြယ္ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ဘာရႇား သည္ မဲအားလုံး၏ ၆၈ ရာခုိင္ႏႈန္း (မဲ ၆၉၀၁၆၉၄) မ် ရရႇိခဲ့ေၾကာင္း အမ်ဳိးသားေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရႇင္ ဥကၠ႒ အဘဲလ္အလီယာက သတင္းေထာက္မ်ားကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။


ဆူဒန္ေတာင္ပိုင္း ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသဆိုင္ရာအစိုးရသမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ယခင္သူပုန္အဖြဲ႕ ျဖစ္ခဲ့သည့္ ဆူဒန္ျပည္သူ႕လြတ္ေျမာက္ေရးလႈပ္ရႇားမႈ(SPLM)၏ ေခါင္းေဆာင္ဆာဘာကီယားက ေတာင္ပိုင္းမဲအားလုံး၏ ၉၂ ဒသမ ၉ ရာခိုင္ႏႈန္း(၂၆၁၆၆၁၃)မ်ရရႇိခဲ့ သည္။ ေျမာက္ပိုင္းဆူဒန္ႏႇင့္ ခြဲထြက္ ေရးကို ဦးေဆာင္လႈပ္ရႇားခဲ့သူ သူပုန္ တပ္မႇဴးေဟာင္းကီယားသည္ ႏိုင္ငံ လုံးဆိုင္ရာသမၼတေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မူ ၀င္ေရာက္ယႇဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ျခင္း မရႇိေပ။ လာမည့္ႏႇစ္ဇန္န၀ါရီတြင္ ျပဳလုပ္မည့္ ခြဲထြက္ေရးျပည္သူ႔ဆႏၵခံယူပြဲမႇ တစ္ဆင့္ေတာင္ပိုင္း လြတ္လပ္ေရးရရႇိရန္ကိုသာ ဦးတည္မဲဆြယ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။


ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ရခဲ့သည့္ ဘာရႇားက ခြဲထြက္ေရး ျပည္သူ႔ဆႏၵခံယူပြဲကို စီစဥ္ထားသည့္အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ကတိျပဳခဲ့သည္။ဘာရႇား၏အဓိက ၿပိဳင္ဘက္ႏႇစ္ဦးျဖစ္သည့္ ဆူဒန္၏ ေနာက္ဆုံးေသာ ဒီမိုကေရစီနည္းက်ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ခံထားရသူ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဟာင္းဆာဒစ္အယ္လ္မာဒီႏႇင့္ SPLMမႇ ကိုယ္စားလႇယ္ရာ ဆာအာမန္တို႔က ေရြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမႇာက္ခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၈၉ ခုႏႇစ္က ဘာရႇား ၏ အာဏာသိမ္းမႈျဖင့္ ျဖဳတ္ခ်ခံခဲ့ရသည့္ အာမန္က ''အမ်ဳိးသားေရြး ေကာက္ပြဲေကာ္မရႇင္က ဆူဒန္ျပည္ သူ ၁၆ သန္းမဲေပးဖို႔ မႇတ္ပုံတင္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဘာရႇားက မဲ ၆ သန္းရတယ္။ ဒီ ၆ သန္းဟာ လည္း အျငင္းပြားစရာပါ။ ဒါကက်န္ ၁၀ သန္းေသာ ဆူဒန္ျပည္သူေတြ ဟာ ဘာရႇားကို မလိုလားၾကဘူးလို႔ ဆိုလိုတာပါပဲ''ဟု ေ၀ဖန္ခဲ့သည္။ လူမ်ဳိးသုဥ္းသတ္ျဖတ္မႈျဖင့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာရာဇ၀တ္ခုံ႐ုံးမႇ အလိုရႇိေနေသာဘာရႇားသည္ ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ရမႈျဖင့္ အေျခအေနကို ေျပာင္းလဲေစရန္ ေမ်ာ္လင့္ထားသည္။ ၂၀၀၃ ခုႏႇစ္ကစတင္ခဲ့ေသာ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ လူ ၃၀၀၀၀၀ ခန္႔ ေသဆုံးခဲ့ရၿပီး ၂ ဒသမ ၇ သန္းမ် ေနရာေရႊ႕ေျပာင္းခဲ့ရကာ၂၀၀၅ ခု ႏႇစ္တြင္မႇ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူ ညီခ်က္ရရႇိခဲ့သည္။