အလိမၼာ စာမွာ႐ိွသည္
“အလိမၼာ စာမွာ႐ိွသည္” ဟူေသာ စကားကို မ်ားေသာအားျဖင့္ ၾကားဖူးၾကသည္။ ဖတ္ဖူးၾကသည္ဟု ဆိုရပါ မည္။ စာေပကို ဖတ္၍ အသိဥာဏ္ၾကြယ္၀လ်က္ လိမၼာေသာသူတို႕ ျဖစ္သြားၾကသည္ကိုလည္း ေတြ႕ႀကံဳဖူးၾကပါမည္။ စာေပကို ဖတ္ေသာ္ျငားလည္း အသိဥာဏ္မတိုးပြားဘဲ ဆုတ္ယုတ္သြားသူတို႕ကိုလည္း ေတြ႕ျမင္ေကာင္း ေတြ႕ျမင္ခဲ့ၾကပါမည္။ၾကားဖူးေကာင္း ၾကားဖူးခဲ့ၾကပါမည္။ ထို႕ေၾကာင့္ စာေပတိုင္းတြင္႐ိွေသာ အေတြးအေခၚ၊ အယူအဆတို႕သည္ လူသားအားလံုးအတြက္ လိမၼာေရးျခား ႐ိွႏိုင္ပါသလား။ စဥ္စား သံုးသပ္ၾကည့္ခ်င္စရာ ေကာင္းပါသည္။ စာေပဟု ဆိုရာ၌ ဗ႐ုတ္သုတ္ခ အေတြးအေခၚတို႕ ပါ၀င္ေသာ စာေပ၊ ေလးနက္ေသာ ဘ၀အသိအျမင္တို႕ကို ေပးႏိုင္ေသာစာေပ၊ ဘာသာေရး၊ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး စသည့္ အေတြးအေခၚတို႕ ပါ၀င္ေသာစာေပဟူ၍ စာေပ အမ်ိဳးမ်ိဳး ႐ိွပါမည္။ ဤေနရာ၌ ကၽြန္ေတာ္ေျပာခ်င္သည္မွာ ဘာသာေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အေတြးအေခၚတို႕ ပါ၀င္သည့္ စာေပတို႕ကိုသာလွ်င္ အဓိကျဖစ္ပါသည္။
စာေပသည္ အဆိပ္အေတာက္ ကင္းရပါမည္။ ဘာသာေရးစာေပသည္ အျခားေသာစာေပတို႔ထက္ ပို၍ အဆိပ္အေတာက္ ကင္းႏိုင္ရပါမည္။ အဆိပ္ပင္ကို ေရးေလာင္းေပးလွ်င္ ထုိအဆိပ္ပင္သည္ ႀကီးထြား႐ွင္သန္ လာပါမည္။ အဆိပ္ပင္သည္ လူတို႕အား ေကာင္းက်ိဳးထက္ ဆိုးက်ိဳးကိုသာ ပို၍ အက်ိဳးေပးပါမည္။ ထို႕အတူ အဆိပ္အေတာက္ မကင္းေသာ ဘာသာေရးစာေပတို႕သည္လည္း လူတို႕၏ အေတြးအေခၚ အယူအဆတို႕ကို အေကာင္းထက္ အဆိုးဘက္သို႕သာ ဦးတည္ေစပါလိမ့္မည္။ မွန္ကန္ေသာ အေတြးအေခၚ၊ အယူအဆတို႕ကို သတ္ျဖတ္ပစ္ရာလည္း ေရာက္သည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါမည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္ အဆိပ္အေတာက္ မကင္းေသာ စာေပတို႕ကို ဘာသာေရး စာေရးဆရာတို႕အေနျဖင့္ လံုး၀ မေရးသားသင့္ပါ။ ဘာသာေရးစာေပတို႕ကို ျမတ္ႏိုး လိုက္စားေနသူတို႕ အေနျဖင့္လည္း လံုး၀ မဖတ္သင့္ဟု ထင္ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာကို အမ်ားဆံုးကိုးကြယ္ၾကသည္ဟု ကမၻာက သိေနၾက၏။ ကမၻာက သိေနၾကသည့္အတိုင္း ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ ပီသဖို႕ လိုပါသည္။ “ပီသဖို႕”ဆိုရာ၌ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ တရားေတာ္ႏွင့္အညီ ခ်မွတ္ထားေသာ လမ္းစဥ္အတိုင္း လိုက္နာ က်င့္သံုးျခင္းတို႕ကို ဆိုလိုပါသည္။ လိုက္နာက်င့္သံုးျခင္းသည္ ခ်မွတ္ထားေသာ လမ္စဥ္တို႕ကို သိေနမွ ျဖစ္ႏိုင္ပါမည္။ ထိုအခါ လမ္းစဥ္တို႕ကို သြန္သင္ျပမည့္သူ၊ လမ္းစဥ္ကို မီးေမာင္းထိုးျပမည့္သူတို႕ လိုအပ္လာပါမည္။ လိုအပ္ခ်က္တို႕ကို ျဖည့္ဆည္း ေပးႏိုင္မည့္ ပုဂၢိဳလ္တို႕သည္ ဆရာေတာ္မ်ား၊ ဘာသာေရးတတ္ကၽြမ္းသည့္ လူပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ဘာသာေရး အေတြးအေခၚတို႕ကို တိက်မွန္ကန္စြာ ေရးသားၾကေသာ စာေရးဆရာတို႕ပင္ ျဖစ္ၾကပါ၏။
ယခုအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စာေပေလာက၌ မဂၢဇင္း၊ ဂ်ာနယ္စေသာ စာေစာင္တို႕ အမ်ားအျပား ေပၚထြက္ ေနၾက၏။ တခ်ိဳ႕ မဂၢဇင္း ၊ ဂ်ာနယ္တို႕သည္ ဘာသာေရး သီးသန္႕ မဟုတ္ၾကေသာ္လည္း ဘာသာေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ေဆာင္းပါး၊ ကဗ်ာတို႕ ပါ၀င္ ထည့္သြင္းတတ္ၾက၏။ ပါ၀င္ထည့္သြင္းထားေသာ ေဆာင္းပါး၊ ကဗ်ာတို႕ကိုလည္း ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာတရားေတာ္ႏွင့္ ညီ မညီ အယ္ဒီတာတို႕က သံုးသပ္သင့္ပါသည္။ မိမိတို႕ အမွန္တကယ္ မသိလွ်င္လည္း တတ္ကၽြမ္းသည့္ ပုဂၢိဳလ္တို႕ထံ ေမးျမန္း၍ မိမိတို႕ မဂၢဇင္း၊ ဂ်ာနယ္တို႕၌ ထည့္သံုးသင့္ပါက ထည့္သံုးရပါမည္။ ပယ္သင့္ပါက ပယ္ရပါမည္။ ျပင္ဆင္သင့္ပါက ျပင္ဆင္ရပါမည္။ သို႕ျဖစ္မွသာ စစ္မွန္ေသာ ဘာသာေရး၊ အသိပညာတို႕ကို တိုးပြားေစေသာ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာစာေပတို႕ ျဖစ္လာပါမည္။
လူတို႕သည္ အစြဲအလန္း အလြန္ႀကီးမားၾကပါသည္။ ေလွနံ ဓါးထစ္၊ တစ္သမတ္တည္း ယူဆတတ္သူ၊ ငါထင္တာမွန္သမွ် လံုး၀မွန္ကန္သည္ဟု ယူဆတတ္သူတို႕ အမ်ားအျပား ႐ိွၾကပါသည္။ ထိုသူတို႕ထံသုိ႕ ဟုိဟာ ဟုတ္ႏိုး၊ ဒီဟာ ဟုတ္ႏိုးစသည့္ အေတြးအေခၚ၊ အယူအဆတို႕ကို ညစ္ႏြမ္းေစေသာ ေယာင္၀ါး၀ါးစာေပတို႕ ေရာက္႐ိွသြားပါက အမွန္သည္ အမွားျဖစ္၍ အမွားသည္ အမွန္ျဖစ္သြားႏိုင္ပါသည္။ ထိုသို႕ မျဖစ္ခဲ့လွ်င္ေသာ္မွ ငါဖတ္ဖူး ၾကားဖူးခဲ့သည္က တစ္မ်ိဳး၊ ယခု ဖတ္လိုက္ရသည္က တစ္မ်ိဳး၊ ဘယ္အရာက မွန္ပါလိမ့္ စသည္ျဖင့္ သံသယကို ထံုမြမ္းထားေသာ အျမင္ အေတြးတို႕ျဖင့္ ဘာသာေရး အေတြးအေခၚ၊ အယူအဆမ်ား က်ဥ္းေျမာင္း သြားႏိုင္ပါသည္။
ထင္႐ွားေသာ ဥပမာကို ျပရလွ်င္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶစာေပ၌ လံုး၀မပါ႐ိွေသာ “သူရႆတီ မယ္ေတာ္”သည္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာဟု ခံယူထားၾကသူအခ်ိဳ႕က ဗုဒၶ၏ ပိဋကတ္သံုးပံုကို ေစာင့္ေ႐ွာက္ေသာ နတ္သမီးအျဖစ္ လက္ခံယူဆေနၾက၏။ ထိုအယူအဆအား ကၽြန္ေတာ္ လံုး၀ ကန္႕ကြက္ပါသည္။ ေနာက္တစ္ခုက သာသနာေတာ္ အႏွစ္ငါးေထာင္တြင္ ဘုရား႐ွင္ ထားေတာ္မူခဲ့ေသာ သာသနာ အႏွစ္ ႏွစ္ေထာင္ငါ့ရားသည္ ကုန္ဆံုးသြားၿပီျဖစ္၍ ယခုအခါ သိၾကားမင္း ေစာင့္႐ွာက္ေသာ သာသနာအႏွစ္ ႏွစ္ေထာင့္ငါးရာသာ က်န္ေတာ့သည္ဟု ယူဆလက္ခံေနၾကသူတို႕က ႐ိွေသး၏။ ထိုအရာတို႕သည္ စာေပေရးသားမႈမွတစ္ဆင့္ ေပၚေပါက္လာေသာ အေတြးအေခၚ၊ အယူအဆတို႕ပင္ ျဖစ္ပါသည္။
စာေပေရးသားေသာ စာေရးဆရာတို႕ ႐ိွေနပါလွ်င္ စာေပကို ဖတ္႐ႈေနၾကေသာ စာဖတ္ပရိသတ္လည္း ႐ိွေနပါမည္။ ထိုအခါ စာေရးဆရာဟု အမည္ခံထားသူတို႕၌ လံုး၀ တာ၀န္႐ိွသြားၿပီဟု ဆိုရပါမည္။ ဘာေၾကာင့္ ဤသို႕ ေျပာဆိုရပါသနည္းဟု ေမးလာခဲ့လွ်င္ အေျဖသည္ ႐ွင္း႐ွင္းေလးပင္ျဖစ္ပါ၏။ “လူအမ်ားစုတို႕သည္ ယံုလြယ္ၾကေသာေၾကာင့္” ဟု ေျဖရပါလိမ့္မည္။ ယံုလြယ္ၾကသူတို႕၏ သႏၱာန္၌ မွားယြင္းသည့္ အေတြးအေခၚ၊ ေယာင္၀ါး၀ါးျဖစ္ေစမည့္ အေတြးအေခၚ၊ အယူအဆတို႕ ၀င္ေရာက္သြားႏိုင္သည့္ စာေပတို႕ကို ေရးသားျခင္း၊ ေဖာ္ျပျခင္း မျပဳသင့္ပါ။ ေရးသားေဖာ္ျပလွ်င္လည္း ထိုစာေပသည္ “အလိမၼာ စာမွာ႐ိွသည္”ဟူေသာ ဆို႐ိုးစကားကို ဖ်က္ဆီးရာေရာက္သည္။ စာဖတ္ပရိသတ္ အေနျဖင့္လည္း ေက်ာ္လႊား၍ ဖတ္႐ႈ႕သင့္ပါသည္။
ဘာသာေရးစာေစာင္ အမည္ခံထားေသာ မဂၢဇင္းတစ္ခ်ိဳ႕၌ပင္ ဘာသာေရးႏွင့္ လံုး၀ မပတ္သက္ေသာ ေယာင္၀ါး၀ါးစာေပတို႕ ပါလာတတ္၏။ ဥပမာ-သက္သက္လြတ္စားမွ အက်င့္ျမတ္သေယာင္ေယာင္၊ မီးလြတ္၊ ေရလြတ္ စားသံုးမွ ပုဂၢိဳလ္ထူး ျဖစ္သေယာင္ေယာင္၊ ဘယ္ရိပ္သာသို႕သြား၍ တရားအားထုတ္လိုက္ပါမွ တရားထူးေတြ႕သေယာင္ေယာင္ စသည့္ ေယာင္ေျခာက္ဆယ္ အေရးအသားတို႕ျဖင့္ အမႊမ္းတင္ ေရးသားၾကသည္တို႕ ျဖစ္၏။ ထိုအေရးအသားတို႕တြင္ “ရဟႏၱာ”ဆိုသည္က ပါျပန္ေသး၏။ ရဟႏၱာ မ႐ိွဟု မဆိုလိုပါ။ သာသနာေတာ္ မကြယ္ေပ်ာက္သေ႐ြ႕ ရဟႏၱာ မဆိတ္သုဥ္းေၾကာင္း ပိဋကတ္ေတာ္စာေပ၌ အခိုင္အမာ ႐ိွပါသည္။ သို႕ေသာ္ အေရးအသားတို႕ကို ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း ႐ိွ႕ဖို႕လိုပါသည္။ အထက္၌ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ေရးသားမႈမ်ိဳးသည္ သဒၶါတရားကို ထက္သန္ေစႏို္င္ေသာ္လည္း အသိပညာတို႕ကိုေတာ့ ထက္သန္ေစႏို္င္မည္ မဟုတ္ပါ။
အသိပညာ တိုးပြားေစေၾကာင္းကို ေရးသားလိုလွ်င္လည္း သက္သက္လြတ္စားသံုးမႈေၾကာင့္ ကိုယ္ခႏၶာသည္ မည္သို႕ မည္ပံု က်န္းမာေရးႏွင့္ ညီညြတ္သည္၊ မည္သုိ႕မည္ပံု အာဟာရႏွင့္ ညီညြတ္သည္ စသျဖင့္ က်န္းမာေရး႐ႈေထာင့္ အသီးသီးမွ ေရးသားတင္ျပသင့္ပါသည္။ ဘာသာေရး႐ႈေထာင့္တို႕တြင္လည္း ထို႕အတူ မွန္ကန္ေသာ သံုးသပ္တင္ျပမႈမ်ိဳးတို႕ကိုသာ ေရးသားတင္ျပသင့္ပါသည္။
ဘာသာေရး႐ႈေထာင့္တို႕၌ “နိဗၺာန္”သည္ မည္ကဲ့သို႕သေဘာ အဓိပၸါယ္႐ိွသည္ကို၎၊ “ကံကံ၏ အက်ိဳးတရား”တို႕သည္ ဘယ္ပံု၊ ဘယ္ကဲ့သို႕ေသာ ဥပမာႏွင့္ တူသည္ကို၎း၊ “ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ”သည္ ဘယ္လို အဓိပၸါယ္႐ိွသည္ကိုလည္း ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မဆန္႕က်င္ေသာ သံုးသပ္တင္ျပမႈတို႔ျဖင့္ ေရးသားတင္ျပသင့္ပါသည္။ ရဟႏၱာႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္ “ဘယ္ၿမိဳ႕၊ ဘယ္ေဒသ၌႐ိွေသာ ပုဂၢိဳလ္သည္ အက်င့္သီလႏွင့္ အလြန္ျပည့္စံုေနၿပီး ရဟႏၱာဟု ထင္ရေၾကာင္း ၊ ရဟႏၱာတမွ်ျဖစ္ေၾကာင္း” စသည္ျဖင့္ ေရလာေျမာင္းေပး စကားမ်ိဳး၊ ထင္ေယာင္ထင္မွား ျဖစ္ေစႏိုင္ေသာ စကားမ်ိဳးတို႕ျဖင့္ ေရးသားတင္ျပမႈမ်ိဳး မျပဳသင့္ပါ။ ထို႕ေၾကာင့္ စာေပေရးသားေနၾကေသာ စာေရးဆရာတို႔သည္ မိမိတို႔ေရးသား တင္ျပမႈသည္ အဆိပ္အေတာက္ ကင္း မကင္း ဆိုသည္ကို အၿမဲတမ္း သတိထား၍ ေရးသားတင္ျပသင့္ပါသည္။
“အမ်ားသိလွ်င္ ဤ ကို ကၽြဲ” ဖတ္ခ်င္ၾကေသာ ယခုေခတ္၌ ဘာသာေရးႏွင့္ ပတ္သက္လာလွ်င္ အမွားအယြင္း ျဖစ္ေစႏိုင္ေသာ အေတြးအေခၚ၊ အယူအဆတို႕ ပါ၀င္သည့္ ေရးသားမႈတို႕ကို ေရးသားတင္ျပျခင္း မျပဳလုပ္ပါရန္ ထပ္မံ၍ ေမတၱာရပ္ခံအပ္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ့္အေနျဖင့္ “အားလည္းနာတယ္၊ ေျပာလည္းေျပာခ်င္ပါတယ္၊ ေျပာလည္းေျပာၿပီးသည့္ အေနအထားလည္း ျဖစ္သြားပါၿပီ ”။
ေနာက္ဆံုးေျပာခ်င္သည္မွာ “ခၽြန္ခ်င္လြန္းလွ်င္လည္း တံုးတတ္သည္၊ သြန္သင္လြန္းလွ်င္လည္း မုန္းတတ္သည္” ကိုသာ ရင္တြင္းခံယူ ေရးသားလိုက္ရပါသည္။
(ကၽြန္ေတာ္၏ ဤေဆာင္းပါးအား ျပန္လည္ တင္ျပရျခင္းမွာ ယခု Blog အသိုင္းအ၀ိုင္းနယ္ပယ္ တြင္လည္း ထိုကဲ့သို႕ ဗုဒၶဘာသာအား ေစာ္ကားစြာ၊ အျပစ္အနာဆာမ်ားျဖင့္ ႐ႈတ္ခ်ေနၾကသည္တို႔အား ေတြ႔ျမင္ေနရျခင္း ၊ အခ်ိဳ႕ Blog ေရးသူမ်ား ဗုဒၶဘာသာ ဘာသာေရး အေၾကာင္း ေရးေနေသာ္လည္း မိမိေရးသားေသာ စာသည္ ဖတ္သူအဖို႕ မည္သို႔ေသာ လမ္းေၾကာင္းမ်ား မွားယြင္းစြာ ေတြးေတာသြားႏိုင္ေၾကာင္းမ်ားကို စာဖတ္သူ၊ Blog ဖတ္သူမ်ား၊ ေရးသူမ်ား သတိျပဳ ဆင္ျခင္သင့္သည္ဟု ထင္ျမင္မိ၍ ယခုတစ္ဖန္ ျပန္လည္ တင္ျပရျခင္း ျဖစ္ပါသည္၊ မိမိ၏ ေဆာင္းပါးအား ဖတ္႐ႈကာ သတိျပဳ ဆင္ျခင္ႏိုင္ၾကပါေစ ။ )
လင္းဦး (စိတ္ပညာ)
မူရင္း http://linoo.myanmarbloggers.org/ မွ အျပည့္အစံု ကူးယူေဖာ္ျပသည္။